Yarı-başkanlık ve siyaset |
|
Tweetle |
|
Anayasa yazım sürecinin başlaması ile birlikte kendimizi bir anda başkanlık sistemi tartışmasıyla karşı karşıya bulduk. Başbakan'ın bu konuda ısrarlı olduğu biliniyordu. Muhtemelen toplumdan gelecek öneriler arasında bu konunun da olacağı ve böylece kendiliğinden başkanlık tartışmasının açılacağı umulmuştu. Ancak öneriler esas olarak temel hak ve özgürlükler üzerinde yoğunlaştı ve yönetim sistemi meselesi arka planda kaldı. Dolayısıyla madde yazımına geçildiği noktada başkanlık sistemini isteyenlerin bu müdahalesi beklenen bir durum... Ortada epeyce pratik bir neden de var: Erdoğan parti tüzüğü gereği başbakanlığı bırakmak zorunda ve cumhurbaşkanı olmak istediği açık. Öte yandan halen cumhurbaşkanlığı yetkileri normal bir parlamenter rejime kıyasla çok daha fazla, çünkü 12 Eylül'ün mantığı bu pozisyonda bir askerin olacağını varsaymaktaydı. Şimdi yeni bir anayasa ile tutarlı bir parlamenter demokrasi ortaya çıkacaksa, cumhurbaşkanı yetkilerinin kırpılması gerekiyor. Ne var ki böyle bir cumhurbaşkanlığı da Erdoğan için cazip değil... Yönetim sisteminin değişmesini bir kişinin kariyer ve güç beklentisine bağımlı kılmak tabii ki savunulamaz. Ancak yeni anayasayı fırsat bilip, bu konunun tartışılmasında zaten yarar olduğunun altını çizmek lazım. Diğer bir deyişle başkanlık sistemini isteyenin Erdoğan olması, bu alternatife hak ettiği önemi vermemizi engellememeli. Gerçekçi olup toplumun siyasî ve kültürel arka planını dikkate alacaksak, burada sözü edilenin ancak Fransa benzeri bir yarı-başkanlık sistemi olabileceğini vurgulayalım. ABD'deki veya Latin Amerika'daki çeşitli başkanlık sistemlerinin, Türkiye'nin ne bugüne kadarki demokrasi deneyimi, ne de toplumsal yapısı açısından kullanılabilirliği gözükmüyor. Yarı-başkanlık diye adlandırılan mekanizmanın ise belli başlı özellikleri var: Kabine cumhurbaşkanı tarafından kuruluyor, meclis dışından bakan olunabiliyor ve kabinenin başında da bir başbakan bulunuyor. Hükümetin parlamentodan ...... Kaynak : http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazarno=1032 Köşe yazısının tamamını görmek için tıklayınız. |
|
|
|
|
|
|
|
Bu köşenin diğer yazıları;
* Parantez içerisindeki sayılar ilgili köşe yazısına yazılan ters köşe yazılarının sayısıdır. |
Anasayfa
