Devrim ve özeleştiri |
|
Tweetle |
|
Kısa sürede ve otoriter zihniyetin kuşatması altında gerçekleşen 'sert' devrimler eleştirel yaklaşımları tırpanlar ve doğrudan ihanet olarak damgalarlar. Ancak daha kalıcı olan etkileri bizzat o devrimlerin takipçilerini nesiller sürecek bir özeleştiri yoksunluğuna mahkum etmeleridir. Hele devran dönmüş ve bir 'karşı devrimin' kapısı aralanmışsa, daha önceki devrime yönelik özeleştirel bakış daha da güdükleşir. Türkiye'de laik kesimin genelde böyle bir sıkıntısı var. Kemalizm'in kendilerine sosyal, kültürel ve ekonomik alanda açmış olduğu imtiyaz alanını görmek istemiyorlar. Oysa Kemalizm'i siyaseten desteklememiş olanlar bile bu imtiyazdan yararlandılar ve bunu kendi 'aydınlanmış gelişmişliklerinin' doğal hakkı olarak gördüler. Bu 'doğallaştırılmış imtiyaz' duygusu laik kesimin muhalefeti olan solu bile rejim eleştirisi sınırında tuttu ve halen bugün bile özeleştiri yapabilmekte zorlanmasıyla sonuçlandı. Oysa ataerkil zihniyete yakın toplumlarda yaşanan devrimlerin farklı bir macerası var. Örneğin İran'da Humeyni yaşarken her taraf onun posterleriyle doluydu ama öldükten sonra bir anda hızla azaldılar ve yerlerini Rafsancani afişleri aldı. Ataerkil zihniyet meşruiyet alanını hiyerarşik ancak çoğul olarak tasavvur etmesinden ötürü, her dönem güçlü baskı rejimleri üretebilen ama liderlik konumunda yumuşak geçişliliği de daha mümkün kılan bir anlayışa tekabül ediyor. Böylece devletin iç alanında lider kültünü dengeleyen bir pazarlıkçı siyaset ürerken, bunun toplumsal yansıması da kaçınılmaz oluyor. Sonuç eleştiri söyleminin bir yere kadar normalleştiği, karmaşık bir iktidar yapısıdır. Toplumsal düzleme gelindiğinde, bu yapı toplum içi bir 'konuşmayı' ve giderek özeleştirel yüzleşmeleri de davet etmekte. İran'ın sanat alanındaki 'şaşırtıcı' parlaklıktaki ürünlerinin ardında söz konusu entelektüel cevvaliyetin de muhtemelen büyük payı var. Kemalizm'in dar penceresinden bakıldığında bugün Türkiye bir 'karşı devrim' yaşıyor. Ama zamana yayılmış, ...... Kaynak : http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazarno=1032 Köşe yazısının tamamını görmek için tıklayınız. |
|
|
|
|
|
|
|
Bu köşenin diğer yazıları;
* Parantez içerisindeki sayılar ilgili köşe yazısına yazılan ters köşe yazılarının sayısıdır. |
Anasayfa
