Demokratlık |
|
Tweetle |
|
Toplumların ve kültürlerin geniş sürelere yayılan ve belirgin bir çevre üreten devamlılıkları olduğunu gözlemleyen bazı düşünürler, zihniyet kavramının eşiğine gelmişlerdir. Bizde Ülgener, Topçu, Meriç, Tanpınar ve Mardin bu alanda derinlikli tespitler sundular. Batı'da ise bu zihinsel zeminin farkında olup ona en fazla yaklaşanlardan biri Foucault oldu ve 'epistem' sözcüğüyle karşılık aradı. Foucault'un seçtiği sözcük, onun da doğru çıkış noktasını fark ettiğini gösteriyor, çünkü epistem doğal olarak epistemolojiden gelen bir 'kısaltma'. Yani zihniyet denen şeyin dışımızdaki gerçekliğe ilişkin nasıl bilgi ürettiğimizle doğrudan bağlantılı olduğunu ima ediyor. Ne var ki Foucault epistemlerin varlığına işaret etmekle birlikte, ne onların olası sayısı ne de aralarındaki geçişlilik hakkında pek bir şey söylemiyor. Oysa eğer epistemoloji ve sosyopsikolojiyi bir arada düşünürseniz, hem zihniyet kavramını insanın evrimsel macerasının içine oturtmak hem de bir zihniyetten diğerine nasıl geçildiğini anlamak mümkün hale geliyor. Her dönem ve her kültürde bireysel düzeyde bütün zihniyetlerin ve aralarındaki her türlü eklemleşmenin örneklerini bulmak mümkün. Ancak söz konusu dönem ve kültüre anlamını, meşruiyetini ve değerini veren bir egemen zihniyet söz konusu. Siyaset ise bu zihniyetten beslenen ideolojiler arasındaki rekabetten besleniyor. Ne var ki egemen zihniyetin, değişen dış gerçeklik karşısında toplumsal adaptasyona rehber olamadığı durumlarda, bu adaptasyonu yapmaya daha elverişli gözüken zihniyetler bireysel düzeyde kalmayıp toplumsal düzleme sıçrıyorlar. Zaman içinde eski ve yeni zihniyetler arasında farklı eklemleşmeler ortaya çıkıyor ve çoğu zaman yeni zihniyetin ağırlığının arttığı bir melezleşmenin o toplumdaki egemen zihniyeti oluşturduğunu görüyoruz. Yeni zihniyetin bu yükselme süreci aynı zamanda o zihniyetten beslenen ideolojilerin de ortaya çıkmasına tanık oluyor. Böylece ...... Kaynak : http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazarno=1032 Köşe yazısının tamamını görmek için tıklayınız. |
|
|
|
|
|
|
|
Bu köşenin diğer yazıları;
* Parantez içerisindeki sayılar ilgili köşe yazısına yazılan ters köşe yazılarının sayısıdır. |
Anasayfa
